+0 به یه ن

شاعیرله گؤروشدن سونرا صؤحبته باشلادیق. ساز كؤینكدن چیخدی. آشیق محمد دویونجا چالیب، چاغیردی. لاكین دویدوم دئین اولمادی. فورصتدن ایستیفاده ائدیب شاعیرله شكیل ده چكدیردیك. بیر نئچه سوالیما دا جاواب وئردی حؤرمتلی شاعیر. اونو كیچیك ایختیصارلا اوخوجولارا تقدیم ائدیرم.

- زلیمخان یاقوبون اوستادلارا مخصوص الا ساز چالماغی و كؤورك-كؤورك اوخوماغی وار بو ندندیر؟

- واقیف ایله ویدادینین دئییشمه‌سینی یادینا سال.

دئییر:

آغلاماق كی، واردی مرحمتدن ده

هر شئیدن ائیله‌ییب قوبار آغلارسان.

آغلاماق دردین علامتی دیر. آغلاماق دونیانین یوكونو داشیماغین علامتیدیر. كؤوركلیك شاعیرلیگین بیرینجی شرطیدیر. آدام وار كی، یئددی دفعه سؤز دئیرسن، بیر دفعه وئجینه آلماز. شاعیره بیر سؤز دئیرسن، یئددی قاتیندان كئچر. یارادیجی اینسانین بیرینجی معریفتی اونون كؤوركلیگینده‌دیر. كؤورك آدام مرحمتلی اولور، هسساس اولور، اینجه اولور، ظریف اولور. قارشیداكی آداملارا احتیراملا یاناشیر. همیشه او اولان یئرده آب-هاوا گؤزل اولور. قمین لنگری آغیردیر، كؤوركلیگین مئیدانی آیریدیر. اونون اؤزو بیر پوئزییادیر، بیر شئیریتدیر. اونا گؤره منیم 40-دان چوخ كیتابیمین شاه داماریندا بیر كؤوركلیك وار. چونكی شاعیر كیمی طالع منی بو دونیایا یوغوروب گتیرنده قمنن گتیریب، سئوینج ایله یوخ. گؤزومو آچیب من یاش گؤرموشم، آنامین گؤزونون یاشینی گؤرموشم. اونون بایاتیلارینی، ناغیل لارینی دینله‌میشم. اونا گؤره ده منیم بیر بورچالیدا دوغولان شاعیر كیمی سازلا سؤزو بیرلشدیرمگیم ده اوندان گلیب. چونكی بورچالی هاوالاری بوتؤولوكده كؤوركلیك هئیكه‌لیدیر. "زارینجی" ،"بهمنی" ،"داشانقولو اوغلو" ،"میخگی" ،"سولتای" و س. هاوالارین هامیسی كؤورك هاوالاردیر. ایندی دیللر ازبری اولان شئیرلریمین هامیسینی ساز یازیب. ایندی دئسم یئرینه دوشر. بایاق ایسته‌دیم اونو ساز هاواسیندا اوخویام، گؤردوم حالیم یوخدور. آلمانییادا چوخ آغریلی واختلاریمدا یازدیغیم بیر شئیرده دئییلیر كی،

منیم ده آغریما ائییوب صبیر وئرسین،

اییوب بدنینه قورد وئرن آللاه.

منیمده یوواما ساغ گؤزوننن باخ،

قوردا دا، قوشا دا یورد وئرن آللاه.

عشقین باغچاسیندان دریم باریمی،

تاپیم درگاهیمی، اؤپوم یاریمی،

ایكی یوخ، دؤرد ائله قانادلاریمی،

موقدس كیتابیمی دؤرد وئرن آللاه.

قارشیندا دایانان قولدو، بنده‌دی،

هله جان چیخماییب، روح بدنده‌دی،

بو گون زلیمخانین گؤزو سنده‌دی،

گؤندر درمانینی درد وئرن آللاه

منی بورچالی صنعتكارلاری، بو گون بیزیمله اوتوران اوستاد آشیق محمد ساداخلی، آدینی چیكدیگیم، امراه، كاماندار، هوسئین ساراشدی، زییددین كیمی- او بؤیوك آشیقلار كؤورك اؤیره‌دیبلر. اونلارین هامیسینین گؤزونون یاشی اووجوندا ایدی. اونلار ساز هاوالارینی اوخویاندا اؤز طالعیینی اوخویوردو، بورچالینین طالعیینی اوخویوردو، اؤزونه آغلاییردی، بورچالییا آغلاییردی. چونكی زامان-زامان ازیلمیشیك، دیدیلمیشیك، پارچالانمیشیق، بؤلونموشوك. نه اوردا اورالیق اولموشوق، نه بوردا بورالیق اولموشوق. باخ سازا وورغونلوقوم بو موحیطده منی كؤورك ائدیر. كؤورك اولامایان آدامدان شاعیر اولماز، بو مومكون دئییل.

پئیغمبر نوروندان كیملره پای وئریب؟

-قوراندا "شاعیرلر" سوره‌سی وار. اونو نیزامی اؤزونون "سیرلر خزینه‌سی" پوئماسیندا داها پوئتیك ایشله‌دیب كی، سفین اؤنو، آرخاسی نه زامان دوزلدی. سونرا قاباغا پئیغمبرلر، سونرا شاعیرلر گلدی. پئیغمبر نوروندان كیملره پای وئریب؟ آللاه آداملارینا، عشق آداملارینا، ایلاهینین دوستلارینا، سئونلر، سئویلنلر، آللاها-قورانا تاپینانلارا، سؤزو موقدس بیلنلر،سؤزون اصیل معناسیندا آللاهدان پایی، ایلاهیدن سووقاتی اولانلارا پئیغمبر اؤز نوروندان پای وئریب. فیكیر وئریرسینیزمی، ائل آراسیندا، خالق آراسیندا یاخشی بیر آدام اولاندا دئییرلر كی، فیلانكس پئیغمبر كیمی آدامدیر. باخ اونا پئیغمبر نوروندان پای وئریب. ینی آداملار وار كی، گؤرنده ساعاتلارلا، اون گونلرله اونلاردان آیریلماق ایستمیرسن. آللاهین نورو، پئیغمبرین نوروندان بیر پارچادیر، اوندان آیریلماق ایستمیرسن. نه قدر یئر اوزونده ساچیندان دیرناغینا قدر سئون-سئویلن، عقیده سینی، اعتیقادینی دییشمه‌ین، تانرییا باغلی اولان، كؤكو تورپاقدا اولان آداملار وار، اونلارین هامیسی پئیغمبر نوروندان پای آلمیش آداملاردیر. بو صؤحبتی، تكجه بو سوالی اون گون دانیشارام، قورتارماز. چونكی بو چوخ زنگین سوالدیر. اهلی اورفان دونیاسینین سوالیدیر. بونا گؤره ده كیمده پئیغمبردن بیر علامت وارسا، اونون اؤزو ده ائله پئیغمبر كیمی بیر آدامدیر.

-منجه ائله او محبتدن سیزین سینه نیزده "پئیغمبر" پوئماسی یارانیب.

-شوبهه‌سیز.

-زلیمخان یاقوبون سازدان دویان گونو اولوبمو؟

-هئچ واخت من سازدان دویمامیشام. سازدان دویدومسا، بیلكی اوندا زلیمخان اؤلوب. دئسه‌لر كی، زلیمخان سازدان دویدو، بونو بئله ده دئمك اولار، زلیمخان اؤلوب. چونكی من سازدان آنجاق اؤلنده دویا بیلرم. نیه؟ چونكی یئنه منیم نه اینكی آشیقلارین، خاننده‌لرین اوخودوغو، اینسانلارین ازبرله‌دیگی شئیرلر یوخ، ان ایری حجملی پوئمالاریم ساز اوسته یازیلیب. ساز منیم دیلیمین دوعاسی، ساز منیم بوتون وارلیغیم

گؤزللر نازدان دوغولوب،

چیچكلر یازدان دوغولوب،

زلیمخان سازدان دوغولوب.

ساریلدیغیم سازدی منیم.

من سازدان دوغولموشام. بیر آدام منه دئینده كی، اونوانینی{عونوانینی} وئر، دئییرم نئینیرسن اونوانیمی؟

ال آتماق نه لازیم كاغیذ-قلم،

هئچ كسه دئمرم یاز اونوانیمی،

كیمه گرك اولسا سؤزوم، صؤحبتیم،

اونا گؤستره‌جك ساز اونوانیمی!

ساز زلیمخان یاقوبون، تورك دونیاسینین، آذربایجان خالقینین، بورچالینین بیرینجی ائمبلئم ایدیر، بیرینجی نیشانیدیر، بیز اونا تاپینیریق. چونكی ساز دئییلنده نه یی نظرده توتوروق؟ ساز دئییلنده دده قورقوددان توتموش باخ، ایندی گؤردویون اوستاد صنعتكاریمیز آشیق محمد ساداخلییاجان یول گلیب. نه قدر دده‌لر وارسا، اونلاری ددلشدیرن ساز اولوب. دده قورقود، دده قوربانی، دده آبباس، دده قاسیم، دده علی عسگر،دده آلی، دده شمشیر، دده امراه...بونلارین هامیسینی ددلشدیرن ساز اولوب. اونا گؤره سازلا باغلی اولان اوستادلار منیم معنوی دده‌لریمدیر. بو، اؤلنه قدر ده بئله اولاجاق. منیم یادداشیمدا هئش واخت چاشقین لیق اولماییب. ساز منی چاشماغا قویماز. ساز منی همیشه نیزام ساخلاییر، یوخاریدا ساخلاییر. اون مین آدام اولسون، اون مین شاعیر اولسون، یازیچی اولسون، ساز قویماز من چاشام! ساز قویماز من پلتكله‌یم. منیم شئیرلریم نییه بو قدر دیللرده یاییلیر. چونكی لایلانین اوستونده‌دیر، پردنین اوستونده‌دیر، آهنگین اوستونده‌دیر. ایندی آشیق اؤزوندن خبرسیز اوخویور، آشیقدی تبی جوشوب دئییر. آما او اوخودوقجا خبری یوخدور كی، من اوندان نه‌لری گؤتورورم. او هاواجات سنین وارلیغینا هوپور، بونا گؤره سازدان دویماق غئیری مومكوندور. ظارافات دئییل، 60 ایلیمین 50 ایلینی سازین ایچیندیم. اؤزو ده ائله كیشیلرین سازینی چالمیشام كی، ائله كیشیلرله اوز-اوزه اوتورموشام-دورموشام كی، اونلاردان دویماق غئیری مومكوندور. بو اولا بیلمز. من ایكی آدامی گؤرمه‌دیگیمه گؤر، همیشه بیر دهشتلی آجی لیق چكیرم. آشیق سادیق سولطانوولا خیندی محمدی گؤرمه‌دیگیمه گؤره چوخ آغری چكیرم. چونكی بونلار چوخ بؤیوك اوستادلار اولوبلار. ایندی زلیمخان اونلاری دا گؤرسیدی، یقین ایندی كیندن بیر آز دا گوجلو اولاردی. ینی بو گون زلیمخان یاقوب آدلی بیر شاعیر مئیداندا وارسا، اونون كؤكونده ساز دایانیر، سازی سینه‌سینده گزدیرن اوستاد آشیقلار دایانیر، بورچالی آشیقلاری دایانیر. بوتون آشیقلارا، اوستادلارا، مین ایللر بویو سازا شئیرلر یازیلیب. آما سازا ایلك هئیكه‌لی قویان اؤز "ساز" پوئماسی ایله بورچالیدا دوغولان شاعیر اولوب.

...زلیمخان یاقوب بیر ایستگینی ده بیزه بیلدیردی. دئدی كی، الی قلملی میرزه ایسته‌ییرم كی، آشیقلاریمیزین باشینا گلن ظارافاتلاری، اویونلاری قلمه آلیب اوخوجولارا چاتدیرا.

او گون خالق شاعیری خئیلی كؤورلمیشدی. شاعیر ظارافاتیندان دا قالمیردی. او گون اوستاد صنعتكاریمیز آشیق محمد ساداخلی، یازیچی الی آبباس، ژورنالیست نیزامی محمدزاده اوچون تاریخه دوندو. شاعیر وطن تورپاغینین شیرین لیگینی سؤیله‌دی. توركون بؤیوكلوگونو دیله گتیردی. بو یاشیل آغاجین بیزیم اولدوغونو سؤیله‌دی. نئچه دفعه گؤزللرین گؤزونده دارا چكیلدیگینی دیله گتیردی. بو گون، صاباح دونیا بیزیم اولاجاق،دئدی. خالقین دیلینده دانیشدی زلیمخان. "موقدس تورپاغا هله نه دئمیشم كی..."-دئیه اورك سؤزلرینی بیزه ده بیلدیردی. نهایت آیریلیق ده‌می گلدی. شاعیرله، اونون قارداشی، دوستوم چینگیزله صمیمی گؤروشوب كپنكچی ائلیندن آیریلدیق. ایلاهی سانكی بو ائلین طبیعی منظره‌سین، كؤنول اوخشایان هوسنونه اوركلری ایلهاما گتیرن مین بیر رنگله قلم چكمیشدی. "بو ائل، بو طبیعت منی شاعیر ائیله‌ییب،"- دئیه شاعیر بیزه دئدی. یام-یاشیل مئشه‌لر، گؤزل چمنلر بیزه ال ائله‌دی. سالامات قال گؤزل كپنكچی ائلی، زلیمخان امانتی دئییب، یئل داغی نین سینه‌سی بویو دولاما یوللاردان كئچیب ساروانا دوغرو اوز توتدوق...

"زییا" قزئتی، 2011-جی ایل، اییون.